Wojna na Pięknym Brzegu – Andrzej Marek Grabowski/ il. Joanna Rusinek

Żoliborz to był zawsze Żoliborz. Nigdy nie zastanawiałam się nad etymologią tego dziwnego wyrazu. Tymczasem tytuł książki Andrzeja Marka Grabowskiego wyjaśnia wszystko – znaczy tyle co Piękny Brzeg. Na Żoliborzu mieszka Krysia ze swoją starszą siostrą i matką. Ojciec – wojskowy, jest w oflagu. Bo to opowieść o wojnie. Krysię poznajemy dosłownie dzień przed jej wybuchem. Kończą się wakacje – czas wracać ze wsi do domu, czas do szkoły – tymczasem – wszyscy to znamy – z filmów, innych książek – koniec sierpnia to wielki niepokój, mobilizacja, mnóstwo ludzi w pociągach, na drogach, wszędzie żołnierze. W powietrzu czuć wojnę. Książka na te czasy. Od codziennych wiadomości w Ukrainie włos się jeży na głowie. Kto by pomyślał, że w dzisiejszych czasach może dojść do czegoś takiego – że świat może stanąć u progu kolejnej wojny. Stąd ta dziecięca lektura nabiera zupełnie innego znaczenia – to już nie tylko literatura.

Można opowiadać o wojnie w wieloraki sposób. I zawsze przeraża. Jednak największe wrażenie, wzruszenia wywołują losy poszczególnych jednostek. Tak jak tutaj – małej Krysi – która jest świadkiem strasznych wydarzeń – łapanek, prześladowań, powstania najpierw w Getcie, potem w samej stolicy. Dorastanie do śmierci, strata najbliższych z rodziny i przyjaciół, niedostatek, głód. Dzieciństwo bez dzieciństwa. Z jednej strony chęć służenia ojczyźnie – z drugiej wyrywanie się do zabaw z koleżankami, plotkowanie, powierzanie im swoich tajemnic – co wtedy – mogło naprawdę źle się skończyć. Powstanie Warszawskie, AK, Katyń, obóz w Pruszkowie, Auschwitz, obóz pracy – przewijają się na kartkach tej opowieści.

Książka Grabowskiego to kolejna pozycja dla dzieci, która ma przybliżyć najmłodszym straszne wydarzenia sprzed lat. Wiele tematów pominięto, niektóre zostały tylko wspomniane – będzie jeszcze kiedyś czas, by porozmawiać o nich w innych okolicznościach. Podoba mi się wydanie tej książki – kartki są dosyć grube, szorstkie, koloru kremowego. Na wyklejce plan Żoliborza, w środku kolażowe ilustracje Joanny Rusinek.

Wiek 7+

Wydawnictwo Literatura